Readaptacja społeczna jest procesem skomplikowanym i długotrwałym. Z perspektywy so-
cjalnej ma ona olbrzymie znaczenie. Pozwala redukować koszty przestępczości oraz wspierać
skazanych w powrocie do pełnionych ról społecznych. Jak każde planowane oddziaływanie,
obarczona jednak bywa ryzykiem niepowodzenia. Ważne jest to, by identyfikować czynniki
ryzyka mające wpływ na recydywę przestępczą. Do takich czynników bez wątpienia należą
uzależnienia oraz długi. Okazuje się, że recydywiści znajdują się w szczególnie trudnej sytu-
acji. Są to osoby często zadłużone. Uzależnienia w tej grupie również nie należą do rzadkości.
Podobne pod tym względem są populacje polskich i słowackich recydywistów. Skorzystanie
z profesjonalnej pomocy w ośrodku readaptacyjnym okazuje się narzędziem niewystarczają-
cym w procesie skutecznej reintegracji społecznej. Wysiłki takie są niwelowane przez wysokie
długi i uzależnienia. W analizowanej grupie dominuje fatalistyczne przekonanie o braku per-
spektyw na poradzenie sobie z problemem. Warto jednak poszukiwać rozwiązań systemowo
niewspierających takie osoby, aby rzadziej wracały do więzienia.
Social readaptation is a complicated and long-term process. From a social perspective, it is of
great importance. It allows to reduce the social costs of crime and helps convicts return to their
social roles. However, like any planned intervention, it is burdened with the risk of failure. It
is important to identify risk factors that affect criminal recidivism. Such factors undoubtedly
include addictions and debts. It turns out that recidivists are in a particularly difficult situation.
They are often in debt. Addictions in this group are also not uncommon. The populations of
Polish and Slovak recidivists are similar in this respect. Using professional help in a readaptation
center turns out to be an insufficient tool in the process of effective social reintegration. Such
efforts are leveled by high debts and addictions. In the analyzed group, a fatalistic belief about
the lack of prospects for dealing with the problem dominates. However, it is worth looking for
solutions that systemically support such people so that they return to prison less often.
