Obrazy grozy i traumy. Filozoficzno-literacka interpretacja malarstwa Francisa Bacona

Abstract

Artykuł opisuje twórczość brytyjskiego malarza Francisa Bacona (1909-1992), koncentrując się na jego specyficznym podejściu do przedstawienia ludzkiego cierpienia, traumy oraz zde- formowanej tożsamości. Prace Bacona, w których często pojawiają się postacie wykrzywione w niemym krzyku i odgrodzone od świata, odzwierciedlają filozoficzne i psychoanalityczne wątki dialogiczne, odnoszące się do problemów komunikacji. Tekst bada również ekfrazę obrazów Bacona w poezji Tadeusza Różewicza, podkreślając uniwersalność motywów grozy i zagubienia oraz ich odniesienie do kryzysu humanizmu po drugiej wojnie światowej.

The article explores the works of British painter Francis Bacon (1909-1992), focusing on his unique approach to depicting human suffering, trauma, and fragmented identity. Bacon’s art, often featuring figures twisted in silent screams and isolated from the world, reflects philo- sophical and psychoanalytical dialogues related to issues of communication. The article also examines the ekphrasis of Bacon’s paintings in the poetry of Tadeusz Różewicz, highlighting the universality of themes such as horror and alienation, as well as their relation to the crisis of humanism after World War II.