Streszczenie:
Wśród wielu kategorii, a także pojęć opisujących funkcjonowanie państwa,
„bezpieczeństwo” stanowi, niezależnie od etapu rozwoju historycznego, jedno
z najważniejszych zagadnień, któremu poświęca się wiele uwagi i które zajmuje
podstawowe miejsce w jego polityce. Wynika to z faktu, że państwa kierują się dwoma
podstawowymi motywami: wolą przetrwania i zachowania własnej egzystencji oraz
tożsamości, wyrażaną z jednej strony w nieustannym poszukiwaniu optymalnego
bezpieczeństwa, z drugiej zaś rozwoju oraz wzrostu znaczenia państwa. Pojęcie
„bezpieczeństwo” kształtowało się i rozwijało wraz ze zmianami zachodzącymi
w danym państwie, a ściśle związane jest ono z terminem „zagrożenie”.
Upadek systemu dwubiegunowego, będący wynikiem zmian ustrojowych,
jakie miały miejsce pod koniec lat 90. ubiegłego wieku, doprowadził do zmiany
w postrzeganiu zagrożeń. Od tej pory zagrożenie militarne, wcześniej stanowiące
główny powód troski o bezpieczeństwo danego państwa, zaczęło mieć dużo mniejsze
znaczenie. Pojawiły się zagrożenia i wyzwania o zupełnie innym charakterze. Wśród
tych zagrożeń główne miejsce zajmują kryzysy regionalne i subregionalne, bardzo
często stanowiące źródło zapalne kryzysów o znacznie większym zasięgu i natężeniu.
To one obecnie są przedmiotem stałej troski w polityce bezpieczeństwa Unii
Europejskiej. Wiele miejsca tej problematyce poświęcono m.in. w Europejskiej Strategii
Bezpieczeństwa, która dokładnie precyzuje i charakteryzuje elementy stanowiące
największe zagrożenie dla bezpieczeństwa europejskiego oraz globalnego.
W dniach 10-11 czerwca 2024 roku na Wydziale Nauk o Kulturze Fizycznej
i Bezpieczeństwie Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Sączu, na pierwszej
konferencji naukowej z cyklu „Współczesne bezpieczeństwo. Wyzwania. Szanse.
Zagrożenia”, zebrali się naukowcy i praktycy zajmujący się problematyką zagrożeń
oraz sposobami zapewnienia bezpieczeństwa. Wydarzenie to miało na celu integrację
środowisk zajmujących się powyższą tematyką i wymianę poglądów związanych
głównie z ograniczaniem oraz likwidacją skutków potencjalnych zagrożeń, czego
owocem jest niniejsza publikacja.
Zakres tematyczny poszczególnych rozdziałów jest bardzo szeroki, co wynika
z interdyscyplinarnego charakteru powyższej tematyki.
