Streszczenie:
Rozwój fizyczny i zdrowie dzieci oraz młodzieży, uwarunkowania procesów rozwojowych,
zachodzących w nieustannie zmieniającym się środowisku zewnętrznym to niezwykle ważny
problem społeczny, budzący zainteresowanie nie tylko specjalistów z dziedziny nauk biologicznych
i medycznych, ale też szerokiej praktyki społecznej: lekarzy, pedagogów, pracowników placówek
służby zdrowia, instytucji wychowawczych oraz rodziców, świadomych faktu, że poznanie
przebiegu procesów rozwojowych przyczynia się do prawidłowego kształtowania rozwoju dziecka.
Wiedza o prawidłowościach i uwarunkowaniach procesów wzrastania oraz rozwoju
dzieci i młodzieży jest już obecnie bardzo bogata. Wiadomo, że różnice w przebiegu procesów
rozwojowych zarówno między populacjami, jak i w obrębie populacjisą wynikiem oddziaływania
czynników genetycznych oraz ich interakcji z czynnikami środowiska. Działanie środowiska
na rozwój biologiczny, ale także psychospołeczny dziecka realizuje się poprzez wpływ warunków
bytowych: sposobu odżywiania, higieny, opieki lekarskiej oraz całego kompleksu czynników
psychonerwowych. Istnieje wiele dowodów, popartych badaniami naukowymi, że dobre warunki
stymulują rozwój, a złe – hamują rozwój i ograniczają genetycznie zdeterminowane możliwości
rozwojowe dziecka. Przykładem wpływu środowiska na procesy rozwojowe jest zjawisko
znane pod nazwą trendów sekularnych i akceleracji rozwoju, przejawiające się pod postacią
zmian międzypokoleniowych w kierunku powiększania się wymiarów, głównie wysokości
ciała, w miarę poprawy war
