Wybrane zagadnienia edukacji dziecka

Abstract

Dziecko i jego edukacja jest tematem podejmowanym przez wielu badaczy w różnych ujęciach, co świadczy niewątpliwie o tym, że jest to ważna problematyka. Można przypuszczać, że szczególne zainteresowanie tą kwestią wynika m.in. z faktu, że żyjemyw świecie dynamicznych zmian, które z jednej strony zmuszają do rewizji stosowanych rozwiązań, a z drugiej stawiają podmioty zaangażowane w edukację wobec nowych problemów i wyzwań. Bez wątpienia warto doskonalić proces kształcenia i wychowania, dyskutować, poddawać ewaluacji przeprowadzane działania, ponieważ tylko w ten sposób może powstawać edukacja na miarę dziecka i obecnej rzeczywistości. Niniejsza publikacja jest właśnie próbą włączenia się w dyskurs, jak efektywnie uczyć dzieci, jakie aktywności im proponować, jak udoskonalać proces kształcenia i wychowania, a także jak przygotowywać nauczycieli, aby mogli oni w pełni wykorzystywać potencjał dziecka. Ważne przy tym jest, aby w tych wszystkich działaniach uwzględniać nie tylko możliwości rozwojowe wychowanków, ale także specyfikę czasów, w jakich żyjemy i problemy cywilizacyjne, z którymi się borykamy. Jednym z takich problemów jest dewastacja środowiska przyrodniczego przez człowieka i związane z tym zmiany zachodzące w naturze. Renáta Bernátová przedstawiła tę problematykę w oparciu o wyniki badań, których uczestnikami byli studenci studiów magisterskich, przyszli nauczyciele. Autorka pokazała świadomość ankietowanych na temat kwestii związanych z ochroną środowiska, a przede wszystkim jak się ona przekłada na zachowania proekologiczne. Ján Kancír omówił założenia projektu, którego celem było wypracowanie u dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym nawyków związanych z dbaniem o świat zewnętrzny, ale także wykształcenie u nich poczucia odpowiedzialności za przyrodę. Aby te postulaty mogły być zrealizowane, ważne jest jednak, by do wdrożenia tych zadań w odpowiedni sposób zostali przygotowani przyszli nauczyciele, którzy byli właśnie głównymi adresatami omawianego projektu,realizowanego ze środkówzewnętrznych, pozyskanych przezUniwersytet w Preszowie. Kolejną istotną kwestią w edukacji są innowacje, które służą doskonaleniu jakości kształcenia, a wyrastają z potrzeb wychowanków i otoczenia społecznego. Zagadnienie to zostało zaprezentowane przez Renatę Filipowicz. Autorka omówiła je nie tylko w kontekście teoretycznym, z uwzględnieniem wymogów prawnych, ale również zilustrowała poszczególne fazy realizacji innowacji konkretnymi działaniami, które zostały podjęte w jednej z placówek edukacyjnych w województwie małopolskim. Z pewnością rozdział ten ma wymiar utylitarny, zwłaszcza dla nauczycieli szukających wzorców i inspiracji do wprowadzenia innowacji w swoim środowisku edukacyjnym