Aktywność podmiotów edukacji

Abstract

Układanie poprawnych i sprzyjających dobrej jakości edukacji stosunków interpersonalnych pomiędzy podmiotami edukacji to ważne założenia pedagogiczne. Nie zawsze doceniane i respektowane w wymiarze praktyki edukacyjnej, bo wcale niełatwo jest odejść od tradycyjnego nauczania, na rzecz wsłuchiwania się w drugiego człowieka, empatycznego rozumienia, rozwijania jego aktywności i samodzielności oraz stwarzania mu szans na sukces, zgodnie z jego możliwościami. Zagadnienia aktywności trzech podmiotów: ucznia, nauczyciela i rodziców w procesie edukacji to problemy ważne i aktualne w społeczeństwie wiedzy, informatyzacji i uczenia się przez całe życie, dlatego należy i warto o nich dyskutować, w różnej perspektywie i w rozmaitych ujęciach. Wartość podmiotowości polega na rozbudzaniu zainteresowań poznawczych i wrażliwości emocjonalnej oraz budowaniu osobowości akceptujących siebie, które dostrzegają swoją tożsamość i świadomie włączają się w proces edukacyjny, jednocześnie uczą się odpowiedzialności za swoje wybory i rozwijają postawy proedukacyjne. Podmiotowość w edukacji ściśle wiąże się z podstawową zasadą dydaktyczną świadomego i aktywnego udziału w procesie nauczania – uczenia się. Świadomość celu i sensu zadań edukacyjnych wyzwala akceptację, zaciekawienie i motywację do zaangażowanego uczestnictwa w poznawaniu siebie i świata. Szeroka problematyka publikacji została pogrupowana w cztery różne tematycznie części, wzajemnie się dopełniające, ale dotyczące jednego zagadnienia. Obszary rozważań prowadzone są przez autorów w kontekstach teoretycznych, analizy wyników wycinkowych badań diagnostycznych i odniesień do praktyki pedagogicznej.