Usprawnianie ruchowe seniorów. Wybrane zagadnienia profilaktyki gerontologii

Abstract

Ryszard Przewęda , analizując na podstawie własnych badań prowadzonych systematycznie wśród polskiej młodzieży oraz na podstawie badań innych autorów wśród osób dorosłych, zagadnienia stratyfikacji społecznej w sprawności fizycznej, traktuje biologiczne kategorie wydolność oraz sprawność fizyczną jako pozytywne wskaźniki zdrowia, postrzeganego przez pryzmat definicji Światowej Organizacji Zdrowia. W zaproponowanym ujęciu osobnicza sprawność fizyczna, która decyduje o życiowej zaradności człowieka staje się równocześnie znaczącą wartością społeczną. „Traktowanie sprawności fizycznej w kategorii wartości – wyjaśnia autor – skłania do troski o nią w systemie wychowania dzieci i młodzieży, jak też w propagowanym modelu życia osób dorosłych” . Uzasadnieniem dla podejmowania troski o wysoki i wszechstronny, czyli nieograniczany wyłącznie do jednej podstawowej umiejętności ruchowej, poziom sprawności fizycznej człowieka jest jej charakter zarówno użyteczny („ułatwianie człowiekowi pracy”), rekreacyjny („wzbogacanie wypoczynku o atrakcyjne formy aktywności ruchowej”), jak też społeczny („poszerzanie kontaktów między ludźmi”). Stosunkowo dynamiczny rozwój w Polsce dziedziny z obszaru gerontologii – kinezygerontoprofilaktyki – może z pewnością świadczyć o traktowaniu sprawności osób starszych w kategoriach społecznych. Problematyka ta jest również obecna w wymiarze globalnym. Organizowane od roku 2005 w St. Gallen w Szwajcarii – m.in. przy współudziale Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Światowej Instytucji Demograficznej (WDA), a także instytucji naukowych i biznesu – międzynarodowe coroczne kongresy nad demografią i starzeniem się społeczeństw, jak też prowadzone w 4-etnich cyklach Światowe Kongresy Aktywnego Starzenia się (WCAA) (ostatni odbył się w Glasgow w sierpniu 2012 roku) poruszają, poza innymi, właśnie zagadnienia postrzegania sprawności starszego człowieka jako wartości społecznej warunkującej podejmowanie działań w sferze profilaktyki zdrowia publicznego społeczeństw