W artykule opisano zmiany, jakie przeszedł pieniądz, poczynając od wynalezienia go w roku
650 p.n.e. w Lidii do czasów współczesnych. Przez większość tego czasu występowało zjawisko wypierania
pieniądza lepszego przez pieniądz gorszy. Przyjmuje się, że jako pierwszy opisał je w roku 450 p.n.e.
w komedii Żaby Arystofanes. W kolejnych wiekach zwrócili uwagę na to zjawisko M. Oresme, M. Kopernik
i T. Gresham. H.D. Macleod nazwał je prawem Greshama, a K. Gide nazwą tą objął również wypieranie
pieniądza kruszcowego przez pieniądz papierowy. Współcześnie można się z kolei spotkać się z poglądem,
że w krajach o wysokiej inflacji działa odwrotność prawa Greshama, czyli że pieniądz lepszy wypiera
z obiegu pieniądz gorszy. Przykładem tego jest dolaryzacja, wprowadzenie euro i euroizacja. W sumie
pieniądz jest wyjątkowym zjawiskiem. Współcześnie w części ma postać materialną, a w części utracił
swój byt fizyczny, będąc zapisem elektronicznym. Można zatem powiedzieć, że pieniądz z droższego
materiału jest wypierany przez pieniądz z materiału tańszego, aby w końcu stać się zapisem, jakimś
ideałem. Nadal jest jednak narażony na psucie, a forma psucia uległa dematerializacji. Psuciem tym
jest inflacja, a w ślad za tym deprecjacja i utrata siły nabywczej. Ponadto na początku wieku XXI wystąpiły
trzy zdarzenia dolaryzacja, zastąpienie pieniądza krajowego w szeregu państw przez „wymyśloną”
jednostkę pieniężna nazwaną euro oraz euroizacja. Rezultatem tych zdarzeń jest ograniczenie w pewnym
stopniu suwerenności państw objętych tymi zmianami.
This article portrays the process of transformation of money since its invention in 650 BC in
Lidia up to modern times. Most of this time there dominated a principle that „bad money drives out
good one”. It is believed that this principle was first noted by Aristophanes in his play „The Frogs”,
which dates from around the end of 5th century BC. In the centuries that followed the law that the
more valuable commodity money would disappear from circulation was stated by Nicole Oresme,
Nicolaus Copernicus and Sir Thomas Gresham respectively. The law was named Gresham's law by
Henry Macleod and Charles Gide used the same name to describe the displacement of metal coin
money by paper money. Nowadays, however, a view is offered that in countries with high inflation the
opposite phenomenon to Gresham's law occurs, i.e., „good” money drives out „bad” money from circulation.
Examples of this tendency are dollarization, an introduction of the Euro and euroisation. All in all, money
is a unique phenomenon. Nowadays, in part, it has a physical form, and in part it has lost its physical
existence for the sake of an electronic record. Thus, it can be said that fine substance money is rid of by
cheap substance money in order to eventually become an electronic record, a nebulous idea. Yet it is still
prone to deterioration, and the form of deterioration has dematerialized. This deterioration is manifested
through inflation, followed by depreciation and a loss of purchasing power. Furthermore, at the beginning of
the 21st century three developments have been witnessed. Dolarisation, replacement of national
currency in a number of countries by an „invented” monetary unit called the Euro, and euroisation. As
a result of these events, the sovereignty of countries affected by these changes is limited to some extent.
