Zawartość tłuszczu oraz skład kwasów tłuszczowych pozyskanych z różnych odmian rokitnika uprawianych w południowej Polsce

Abstract

Jedną z roślin oleistych uprawianych w Polsce jest rokitnik pospolity (Hippophae rhamnoides L.). Roślina ta należy do rodziny oliwkowatych. Zaletą rokitnika jest to, iż może być uprawiany na terenach z niekorzystnymi warunkami klimatycznymi i glebowymi (1, 2). Naturalnym rejonem występowania rośliny w Polsce jest pas nad- morski, jednakże nie ma przeciwwskazań do jej uprawy w innych częściach naszego kraju. Rejony naturalnego występowania rokitnika rozciągają się od Europy aż po Chiny. Jest on rośliną dwupienną i wiatropylną, odporną na warunki klimatyczne (susza, niskie temperatury) oraz glebowe (niska klasa gleby). Z tego też powodu czę- sto jest również wykorzystywany do rekultywacji nieużytków pogórniczych. Swoją wysoką odporność na niekorzystne warunki, a zwłaszcza na niską zawartość azotu w glebie, zawdzięcza aktynoryzie – symbiozie z bakteriami Frankia, które pozwala- ją na przyswojenie azotu z powietrza przez system korzeniowy rokitnika pospolitego (3). Rokitnik jest również rośliną o coraz szerszym znaczeniu gospodarczym ze względu na zawartość składników biologicznie czynnych w żółto-pomarańczowych jadalnych owocach. W wielu pracach wykazano wysoką zawartość witamin C, A, B1, B2 , K, PP, prekursora kwasu foliowego oraz wysoką aktywność antyoksydacyjną (antocyjany, flawonoidy, polifenole) (2). Substancje pozyskane z owoców rokitni- ka wykazały również aktywność hepatoprotekcyjną (4) i immunomodulującą (5). Z owoców rokitnika, podobnie jak i z owoców oliwki można pozyskiwać olej. Jest to olej bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe. Skład kwasów tłuszczowych może jednak różnić się w zależności od odmiany i dlatego ustalenie składu różnych od- mian było celem niniejszej pracy.