Współczesne konteksty filozoficzno-pedagogiczne i uwarunkowania zdrowotne w odniesieniu do instytucji rodziny

Abstract

Współczesne, dosyć burzliwe czasy, nacechowane ponowoczesnym, często wyłącznie pozytywistycznym, pojmowaniem człowieka, wartości i wychowania, wymagają od intelektualistów specjalizujących się w zakresie nauk humanistycznych czy społecznych, jak też zaangażowanych praktyków z tych dziedzin, intensywnego, podstawowego oraz wzajemnie otwartego dialogu, szczególnie pomiędzy antropologią, aksjologią i pedagogiką na płaszczyznach ich naukowego lub praktycznego działania. Dopiero wówczas staje się możliwe – zwłaszcza z perspektywy pedagogicznej – wyjaśnienie wzajemnych interakcji i wpływów, a także nowych wyzwań, przed którymi stają te interakcje we współczesności. Edukacja naszych czasów w nurcie globalizacji i kulturowej makdonaldyzacji stawia sobie ambitne cele modernizacyjne, mające na celu nadać nowy kształt życiu społeczeństw poprzez głęboką reorientację aksjologiczną. Entuzjaści tego nurtu żywią przy tym nadzieję, że oświata oraz nauki o wychowaniu będą w stanie aktywnie uczestniczyć w tworzeniu oraz realizacji takiej strategii transformacji, która ma sprzyjać przekształceniom tradycyjnych struktur społecznych. Częścią zmian społecznych są te, które zachodzą i dokonują się w życiu rodzinnym. Nawet nie chodzi tu o perspektywę ewolucjonistyczną i zmiany ujawniające się w rodzinie wskutek alteracji, a które mają swoje miejscew makrostrukturach. Istota tych przeobrażeń i transformacji – pomimo, że rodzina ma swoją specyfikę i rytm – wiąże się i sprowadza do faktu, iż nie jest ona samotną wyspą, wyizolowaną rzeczywistością. Wchodzi ona w wielorakie interakcje z innymi grupami i ma swoje odniesienie do wszelkich makrostruktur. Stąd też rodzina pozostaje ciągle w sferze oddziaływania: organizacji życia ekonomicznego, systemu wartości, wytworów kultury materialnej, lokalnych zwyczajów i obyczajów. Z tego też względu każda znacząca zmiana makrostrukturalna przenosi swoje reperkusje na grunt rodziny. Z tej również racji można się zastanawiać, które zmiany i uwarunkowania są bardziej, a które mniej funkcjonalne bądź korzystne dla rodziny