Ekonomiczne konsekwencje zmian w podatku dochodowym od osób fizycznych dla sektora finansów publicznych w Polsce

Abstract

Podatek dochodowy od osób fizycznych jest istotnym źródłem dochodów budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego i Narodowego Funduszu Zdrowia. Z tego też względu reforma PIT powinna uwzględniać przede wszystkim sytuację finansową podmiotów sektora finansów publicznych, zaś każda zmiana w tym podatku powinna być wprowadzana w sposób ewolucyjny, a nie rewolucyjny. Tymczasem władza publiczna, ulegając naciskom różnych grup społecznych, podejmuje działania, mające na celu zmniejszenie fiskalności tego podatku. Obserwujemy to w całym okresie obowiązywania ustawy o PIT, a szczególnie po roku 2016. Spadek dynamiki dochodów z PIT może mieć niekorzystny wpływ na poziom zaspokajania potrzeb publicznych. Głównym celem artykułu jest pokazanie roli podatku dochodowego od osób fizycznych w polskim systemie podatkowym oraz ocenienie wpływu zmian w tym podatku w latach 1992-2020 na kształtowanie się dochodów sektora finansów publicznych.

Personal income tax is an important source of income for the state budget, local government units and the National Health Fund. For this reason, the PIT reform should primarily take into account the financial situation of public finance sector entities, and any change in this tax should be introduced in an evolutionary, not revolutionary manner. Meanwhile, the public authority, succumbing to pressure from various social groups, takes steps to reduce the fiscal efficiency of this tax. We observe it throughout the entire period of the PIT Act being in force, and especially after 2016. A decline in the growth rate of PIT income may have an adverse impact on the level of meeting public needs. The main objective of the article is to show the role of personal income tax in the Polish tax system and to assess the impact of changes in this tax in 1992-2020 on the revenue of the public finance sector.